Γεώργιος Μπερτσιάς
Η Ομάδα Συστηματικής Αυτοανοσίας και Γονιδιακής Ρύθμισης στο Εργαστήριο Ρευματολογίας, Αυτοανοσίας και Φλεγμονής διερευνά κυτταρικές και μοριακές οδούς που εμπλέκονται στην απορρύθμιση ανοσολογικών αποκρίσεων, ιστική φλεγμονή και επιδιόρθωση στο πλαίσιο αυτοάνοσων νοσημάτων, χρησιμοποιώντας τον συστηματικό ερυθηματώδη λύκο (ΣΕΛ) ως πρότυπη διαταραχή.
Η ομάδα μας συνεργάζεται με τη Μονάδα Κλινικής Έρευνας της Ρευματολογικής Κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου και έχει πρόσβαση σε καλά χαρακτηρισμένες ομάδες ασθενών και βιοτράπεζες ιστών. Χρησιμοποιώντας τόσο ανθρώπινα δείγματα όσο και ζωικά μοντέλα αυτοανοσίας του λύκου, διερευνούμε τις έμφυτες και προσαρμοστικές ανοσολογικές αποκρίσεις υπό την προϋπόθεση ότι μοιράζονται κοινές οδούς επίδρασης για την προαγωγή της αυτοανοσίας και τη ιστική φλεγμονή.
Μέσω προσεγγίσεων τόσο στοχευμένων όσο και υψηλής απόδοσης (αλληλούχιση RNA και DNA επόμενης γενιάς), το εργαστήριο διερευνά μηχανισμούς (γενετικούς, επιγενετικούς, μεταβολικούς) που υποκρύπτουν λειτουργικές διαταραχές σε συγκεκριμένους τύπους κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος (μονοκύτταρα, ουδετερόφιλα). Επιδιώκουμε να σκιαγραφήσουμε τη μοριακή βάση των ενδοτύπων αυτοανοσίας (όπως ο φυλετικός διμορφισμός) και της πρόγνωσής τους και να εντοπίσουμε νέες θεραπείες, βιοδείκτες για τη διάγνωση και την ανταπόκριση σε υπάρχοντες βιολογικούς παράγοντες. Συμμετέχουμε στα Μεταπτυχιακά Προγράμματα Μοριακής Βιολογίας και Βιοϊατρικής και Μοριακής Βάσης των Νοσημάτων του Ανθρώπου, καθώς και σε τοπικές και διεθνείς συνεργασίες στο πλαίσιο ανταγωνιστικών ερευνητικών προγραμμάτων.
Kosmara D, Papanikolaou S, Nikolaou C, Bertsias G. (2023) Extensive Alternative Splicing Patterns in Systemic Lupus Erythematosus Highlight Sexual Differences. Cells. 12:2678.
Garantziotis P, Nikolakis D, Doumas S, Frangou E, Sentis G, Filia A, Fanouriakis A, Bertsias G, Boumpas DT. (2022) Molecular Taxonomy of Systemic Lupus Erythematosus Through Data-Driven Patient Stratification: Molecular Endotypes and Cluster-Tailored Drugs. Front Immunol. 13:860726.
Georgakis S, Gkirtzimanaki K, Papadaki G, Gakiopoulou H, Drakos E, Eloranta ML, Makridakis M, Kontostathi G, Zoidakis J, Baira E, Rönnblom L, Boumpas DT, Sidiropoulos P, Verginis P, Bertsias G. (2021) NETs decorated with bioactive IL-33 infiltrate inflamed tissues and induce IFN-α production in patients with SLE. JCI Insight. 6: e147671.
Adamichou C, Genitsaridi I, Nikolopoulos D, Nikoloudaki M, Repa A, Bortoluzzi A, Fanouriakis A, Sidiropoulos P, Boumpas DT, Bertsias GK. (2021) Lupus or not? SLE Risk Probability Index (SLERPI): a simple, clinician-friendly machine learning-based model to assist the diagnosis of systemic lupus erythematosus. Ann Rheum Dis. 80: 758-766.
Ntasis VF, Panousis NI, Tektonidou MG, Dermitzakis ET, Boumpas DT, Bertsias GK, Nikolaou C. (2020) Extensive fragmentation and re-organization of transcription in Systemic Lupus Erythematosus. Sci Rep. 10:16648.
Pitsigavdaki S, Nikoloudaki M, Garantziotis P, Silvagni E, Repa A, Marangoni A, Flouri I, Avgoustidis N, Parperis K, Fanouriakis A, Govoni M, Sidiropoulos P, Boumpas DT, Bortoluzzi A, Bertsias G. (2024) Pragmatic targets for moderate/severe SLE and their implications for clinical care and trial design: sustained DORIS or LLDAS for at least 6 months is sufficient while their attainment for at least 24 months ensures high specificity for damage-free progression. Ann Rheum Dis. doi:ard-2023-224919
Emmanouilidou E, Kosmara D, Papadaki E, Mastorodemos V, Constantoulakis P, Repa A, Christopoulou G, Kalpadakis C, Avgoustidis N, Thomas K, Boumpas D, Sidiropoulos P, Bertsias G. (2023) Progressive Multifocal Leukoencephalopathy in Systemic Lupus Erythematosus: A Consequence of Patient-Intrinsic or -Extrinsic Factors? J Clin Med. 12: 6945.
Frangou E, Garantziotis P, Grigoriou M, Banos A, Nikolopoulos D, Pieta A, Doumas SA, Fanouriakis A, Hatzioannou A, Manolakou T, Alissafi T, Verginis P, Athanasiadis E, Dermitzakis E, Bertsias G, Filia A, Boumpas DT. (2022) Cross-species transcriptome analysis for early detection and specific therapeutic targeting of human lupus nephritis. Ann Rheum Dis. 81: 1409-1419.
Kirino Y, Bertsias G, Ishigatsubo Y, Mizuki N, Tugal-Tutkun I, Seyahi E, Ozyazgan Y, Sacli FS, Erer B, Inoko H, Emrence Z, Cakar A, Abaci N, Ustek D, Satorius C, Ueda A, Takeno M, Kim Y, Wood GM, Ombrello MJ, Meguro A, Gul A, Remmers EF, Kastner DL. (2013) Genome-wide association analysis identifies new susceptibility loci for Behcet's disease and epistasis between HLA-B*51 and ERAP1. Nat Genet. 45:202-7.
Nikoloudaki M, Nikolopoulos D, Koutsoviti S, Flouri I, Kapsala N, Repa A, Katsimbri P, Theotikos E, Pitsigavdaki S, Pateromichelaki K, Bertsias A, Elezoglou A, Sidiropoulos P, Fanouriakis A, Boumpas D, Bertsias G. (2023) Clinical response trajectories and drug persistence in systemic lupus erythematosus patients on belimumab treatment: A real-life, multicentre observational study. Front Immunol. 13: 1074044
Kostopoulou M, Ugarte-Gil MF, Pons-Estel B, van Vollenhoven RF, Bertsias G (2022). The association between lupus serology and disease outcomes: A systematic literature review to inform the treat-to-target approach in systemic lupus erythematosus. Lupus. 31(3): 307-318.
Gkirtzimanaki K, Kabrani E, Nikoleri D, Polyzos A, Blanas A, Sidiropoulos P, Makrigiannakis A, Bertsias G, Boumpas DT, Verginis P (2018). IFNα Impairs Autophagic Degradation of mtDNA Promoting Autoreactivity of SLE Monocytes in a STING-Dependent Fashion. Cell Rep. 25(4): 921-933.e5.
Stathopoulou C, Nikoleri D, Bertsias G (2019). Immunometabolism: an overview and therapeutic prospects in autoimmune diseases. Immunotherapy. 11(9): 813-829.
Antypa D, Simos NJ, Kavroulakis E, Bertsias G, Fanouriakis A, Sidiropoulos P, Boumpas D, Papadaki E (2021). Anxiety and depression severity in neuropsychiatric SLE are associated with perfusion and functional connectivity changes of the frontolimbic neural circuit: a resting-state f(unctional) MRI study. Lupus Sci Med. 8(1): e000473.
Ruiz-Irastorza G, Bertsias G (2020). Treating systemic lupus erythematosus in the 21st century: new drugs and new perspectives on old drugs. Rheumatology (Oxford). 59(Suppl5): v69-v81.
Panousis NI, Bertsias GK, Ongen H, Gergianaki I, Tektonidou MG, Trachana M, Romano-Palumbo L, Bielser D, Howald C, Pamfil C, Fanouriakis A, Kosmara D, Repa A, Sidiropoulos P, Dermitzakis ET, Boumpas DT. (2019) Combined genetic and transcriptome analysis of patients with SLE: distinct, targetable signatures for susceptibility and severity. Ann Rheum Dis. 78: 1079-1089.
Krasoudaki E, Banos A, Stagakis E, Loupasakis K, Drakos E, Sinatkas V, Zampoulaki A, Papagianni A, Iliopoulos D, Boumpas DT, Bertsias GK. (2016) Micro-RNA analysis of renal biopsies in human lupus nephritis demonstrates up-regulated miR-422a driving reduction of kallikrein-related peptidase 4. Nephrol Dial Transplant. 31:1676-86.